Living with capitalism: comparative histories of inequality (1200-2000)

A growing body of literature on recent changes in inequality strikingly draws on terminology from the pre-modern past to describe new and often alarming trends. Modern society has been described as ‘neo-feudal’, ‘patrimonial’, ‘oligarchic’, ‘plutocratic’, and ‘dynastic’ - thus invoking clear parallels with pre-modern worlds of stark inequality (McGoey and Thiel 2018; Piketty 2013; Winters 2011; Freeland 2012; Savage 2021; Beckert 2022). Although drawing parallels to distant historical eras can be evocative, their superficial application usually offers little insight in the underlying processes of social change. In this project we aim to contribute to the growing literature on the long-term dynamics of inequality during the emergence and global expansion of capitalism, from the 13th century until today. The proposed research programme aims to move the current state of the art forward by approaching the issue of historical inequality a) in a comparative framework, b) from the perspective of entangled history, and c) with attention for bottom-up agency in determining the outcome of capitalist development. Taking the history of inequality in a comparative global context as an object of study, allows our research group to contribute to wider debates on the historical consequences and responses to capitalism. In a time when the social and ecological consequences of continued capitalist expansion are increasingly questioned, this research programme aims to contribute empirically grounded historical insight into the ways in which global challenges can be expected, avoided and mitigated.

Een groeiende hoeveelheid literatuur over recente veranderingen in ongelijkheid maakt gebruik van terminologie uit het premoderne verleden om nieuwe en vaak alarmerende trends te beschrijven. De moderne samenleving wordt zodoende beschreven als 'neofeodaal', 'patrimoniaal', 'oligarchisch',
'plutocratisch' en 'dynastisch', en roept daarmee bewuste parallellen op met premoderne werelden
van grote ongelijkheid (McGoey en Thiel 2018; Piketty 2013; Winters 2011; Freeland 2012; Savage
2021; Beckert 2022). Hoewel parallellen trekken naar verre historische tijdperken evocatief kan zijn, biedt de oppervlakkige toepassing ervan meestal weinig inzicht in de onderliggende processen van sociale verandering. Met dit project willen we een bijdrage leveren aan de groeiende literatuur over de langetermijn-dynamiek van ongelijkheid tijdens de opkomst en wereldwijde expansie van het kapitalisme, vanaf de 13e eeuw tot vandaag. Het voorgestelde onderzoeksprogramma wil de huidige stand van de techniek vooruithelpen door de kwestie van historische ongelijkheid te benaderen a) in een vergelijkend kader, b) vanuit het perspectief van verstrengelde geschiedenis en c) met aandacht voor de actiemogelijkheden van gewone mensen in het bepalen van de uitkomst van kapitalistische ontwikkeling. Door de geschiedenis van ongelijkheid in een vergelijkende mondiale context te bestuderen, kan onze onderzoeksgroep bijdragen aan bredere debatten over de historische gevolgen en reacties op het kapitalisme. In een tijd waarin de sociale en ecologische gevolgen van verdere kapitalistische expansie steeds meer in twijfel worden getrokken, zal dit onderzoeksprogramma een empirisch gefundeerd historisch inzicht verschaffen in de horizon van mogelijkheden die het verleden aanreikt.