Agressie op het spoor

De media besteden bijzonder veel aandacht aan agressie
in het openbaar vervoer. Toch zien we relatief weinig
aandacht binnen de wetenschappelijke wereld
voor deze problematiek. Nochtans zouden personeelsleden
van openbaar vervoer disproportioneel en met
zwaarder verbaal geweld geconfronteerd worden dan
andere beroepen in de (semi)openbare ruimte (Van
Welzenis & Aelter, 2006). Helaas ontbreekt recenter
onderzoek om deze uitspraak te staven. Het constant
absorberen en verwerken van stromen agressie eist
niettemin op termijn een zware tol van het personeel
(Hochschild, 1983) en verdient dus de nodige aandacht.
We gaan in deze bijdrage dan ook in op de aard
en de omvang van de agressie tegen treinbegeleiders
en inventariseren de mogelijke manieren om met deze
agressie om te gaan. We willen dit fenomeen beter
onder de aandacht krijgen en zo tot betere werkomstandigheden
voor de begeleiders komen.
Hoewel we in de locomotieftekst het vermoeden lezen
dat er vandaag betere registratiemethoden voor incidenten
zijn, bekijken we of dat eveneens van toepassing
is voor de Nationale Maatschappij der Belgische
Spoorwegen (NMBS). Wanneer de doorstroom van informatie
beperkt wordt, is het immers onmogelijk met
een aangepast beleid op de proppen te komen. Het gevoerde
beleid is in dat geval gebaseerd op een selectieve
weergave van de realiteit. Bedrijven beschikken
niet over de mogelijkheid om elk probleem met dezelfde
intensiteit aan te pakken. Het stellen van de
juiste prioriteiten is dus belangrijk. Pas wanneer de
omvang van een fenomeen duidelijk is, kan men er
zeker van zijn dat het probleem de aandacht krijgt die
het verdient. We inventariseren de factoren die correct
cijfermateriaal in verband met agressie tegen
treinbegeleiders in de weg staan en hopen hierdoor bij
te dragen tot een beter registratiesysteem. Dat maakt
op zijn beurt een beter beleid mogelijk.
In wat volgt staan we allereerst stil bij de definitie en
de motivatie van agressie. Deze invulling is noodzakelijk
om ons onderzoek te kaderen. We lichten vervolgens
de gebruikte methodologie toe. Ons eigen onderzoek
is immers de insteek van dit artikel. Daarna staan
we uitgebreid stil bij de omvang van agressie tegen
begeleiders. We besteden de nodige aandacht aan de
factoren die correct cijfermateriaal in de weg staan.
Vervolgens kijken we naar de aard van de problematiek
en reiken we een benadering aan om hiermee om
te gaan. Ten slotte geven we nog een conclusie met
aanbevelingen mee.