Abstract
Samenvatting Achtergrond. Omdat het slaapgedrag
van adolescenten in de afgelopen decennia verslechterd
is en dit samenhangt met negatieve gezondheidsgevolgen,
zijn interventies nodig. Voor de ontwikkeling
daarvan is kennis nodig over de belangrijkste
factoren die het slaapgedrag beïnvloeden. Het doel
van dit kwalitatieve onderzoek was de determinanten
van slaapgedrag bij Vlaamse adolescenten te onderzoeken.
Methode. Er werden negen focusgroepgesprekkenmet
telkens acht adolescenten georganiseerd (63,9% meisjes,
14,8± 1,0 jaar) met behulp van een gestandaardiseerde
vragenroute. Op de transcripties van de focusgroepgesprekken
werd een thematische inhoudsanalyse
uitgevoerd met Nvivo 11.
Resultaten. Adolescenten hadden voldoende kennis
van de kortetermijngevolgen van slaaptekort, maar
beperkte kennis van slaaprichtlijnen, slaaphygiëne ende langetermijngevolgen van slaaptekort. De attitude
ten opzichte van gedragingen, zoals schermtijd, was
positiever dan de attitude ten opzichte van slaap.
Hobby’s, smartphones, televisie, schoolwerk, vroege
schoolstarttijd en piekeren werden vermeld als barrières
voor gezonde slaap. Adolescenten vertoonden
een lage eigen-effectiviteit omhun slaapgedrag te veranderen
en ervaarden een negatieve sociale norm ten
opzichte van slaap bij leeftijdgenoten. Hoewel sommige
adolescenten aangaven dat ouderlijke regels een
positieve invloed hadden op hun slaapgedrag, gaven
anderen aan dat deze juist frustraties opwekten.
Conclusie. Toekomstige interventies ter bevordering
van gezonde slaap bij adolescenten zouden kunnen
focussen op het verhogen van kennis over slaaphygiëne
en de langetermijngevolgen van slaaptekort,
het verbeteren van de attitude ten opzichte van op tijd
gaan slapen, de eigen-effectiviteit om het slaapgedrag
aan te pakken, het creëren van een positieve sociale
norm rond slaap en het wegwerken van barrières,
zoals piekeren.
van adolescenten in de afgelopen decennia verslechterd
is en dit samenhangt met negatieve gezondheidsgevolgen,
zijn interventies nodig. Voor de ontwikkeling
daarvan is kennis nodig over de belangrijkste
factoren die het slaapgedrag beïnvloeden. Het doel
van dit kwalitatieve onderzoek was de determinanten
van slaapgedrag bij Vlaamse adolescenten te onderzoeken.
Methode. Er werden negen focusgroepgesprekkenmet
telkens acht adolescenten georganiseerd (63,9% meisjes,
14,8± 1,0 jaar) met behulp van een gestandaardiseerde
vragenroute. Op de transcripties van de focusgroepgesprekken
werd een thematische inhoudsanalyse
uitgevoerd met Nvivo 11.
Resultaten. Adolescenten hadden voldoende kennis
van de kortetermijngevolgen van slaaptekort, maar
beperkte kennis van slaaprichtlijnen, slaaphygiëne ende langetermijngevolgen van slaaptekort. De attitude
ten opzichte van gedragingen, zoals schermtijd, was
positiever dan de attitude ten opzichte van slaap.
Hobby’s, smartphones, televisie, schoolwerk, vroege
schoolstarttijd en piekeren werden vermeld als barrières
voor gezonde slaap. Adolescenten vertoonden
een lage eigen-effectiviteit omhun slaapgedrag te veranderen
en ervaarden een negatieve sociale norm ten
opzichte van slaap bij leeftijdgenoten. Hoewel sommige
adolescenten aangaven dat ouderlijke regels een
positieve invloed hadden op hun slaapgedrag, gaven
anderen aan dat deze juist frustraties opwekten.
Conclusie. Toekomstige interventies ter bevordering
van gezonde slaap bij adolescenten zouden kunnen
focussen op het verhogen van kennis over slaaphygiëne
en de langetermijngevolgen van slaaptekort,
het verbeteren van de attitude ten opzichte van op tijd
gaan slapen, de eigen-effectiviteit om het slaapgedrag
aan te pakken, het creëren van een positieve sociale
norm rond slaap en het wegwerken van barrières,
zoals piekeren.
Original language | Dutch |
---|---|
Pages (from-to) | 125–131 |
Number of pages | 7 |
Journal | JGZ Tijdschrift voor jeugdgezondheidszorg |
Volume | 52 |
DOIs | |
Publication status | Published - 2020 |
Keywords
- slaapgedrag · slaapduur · slaapkwaliteit · adolescenten · determinanten