Local Lordship and Joyous Entries in the Burgundian and Habsburg Netherlands

Sinds de cultural turn en het besef dat rituelen en ceremoniën een vorm zijn van communicatie en symbolische onderhandeling, staan middeleeuwse en vroegmoderne vorstelijke kroningen, inhuldigingen en blijde intredes hoog op de onderzoeksagenda. Blijde intredes van lokale heren en vrouwen, in dorpen en kleine steden, zijn daarentegen in de schaduw blijven staan. De Bourgondische en later Habsburgse Nederlanden, en het hertogdom Brabant in het bijzonder, kenden nochtans een lange traditie van heerlijke blijde intredes. Heren en vrouwen hielden intredes in hun heerlijkheden, vaardigden daarbij vrijheidscharters uit en zwoeren de lokale rechten en voorrechten te eerbiedigen.
Deze intredes gaven aanleiding tot hoogmissen en Te Deums, banketten met lokale hoogwaardigheidsbekleders en festiviteiten voor de overige inwoners. Dit artikel beslaat een analyse van 88 heerlijke blijde intredes van de vroege vijftiende tot de late achttiende eeuw. De analyse laat zien dat deze plechtigheden structurele componenten waren van het heerlijke landschap en dat zij juridische, sociale en politieke betekenis hadden. De intredes zijn ook graadmeters voor de machtsverhoudingen tussen de heer of vrouwe, de lokale notabelen en de dorpelingen of stedelingen op een welbepaald moment. Ze vergroten bijgevolg het inzicht in wie het meest baat had bij het in stand houden van het heerlijke stelsel.