Voorbij de funderingsvraag. Naar een kritische filosofie van de wiskunde

In deze bijdrage willen we ingaan op het onderzoeksthema wiskunde en onderwijs en wel vanuit een specifieke invalshoek, namelijk het sociaal-culturele en zelfs het politieke aspect van wiskundeonderwijs. Onderzoek naar de sociale dimensie van wiskundeonderwijs -het culturele, het sociale en het institutionele aspect- is voornamelijk uitgevoerd binnen de onderzoekdomeinen Kritisch Wiskundeonderwijs en Etnowiskunde; internationaal gekend als Critical Mathematics Education en Ethnomathematics. We zullen de termen in het Engels aanhouden omdat ze dan inderdaad de volle connectie met de internationale onderzoekdomeinen behouden. Ook al is het onderzoekdomein Ethnomathematics een kritisch onderzoeksprogramma en een wetenschapspraktijk die kritisch onderzoek verricht naar wiskundeonderwijs, toch wordt het in de internationale literatuur beschouwd als een verschillende discipline in vergelijking met Critical Mathematics Education (Alrø, Ravn & Valero, 2010). We willen nagaan waarom dit het geval is. Daartoe zullen we op basis van een literatuuronderzoek kijken naar de historische groei van beide onderzoeksprogramma's en we zullen nagaan wat de verschillen en de gelijkenissen zijn van Critical Mathematics Education en Ethnomathematics. We argumenteren dat ondanks de verschillende historische achtergrond en de verschillende historische groei de twee onderzoekdomeinen vandaag de dag naar elkaar toegroeien en dit op basis van hun gelijkenissen, namelijk deze van een veralgemeende kritische attitude en een kritische focus op de sociale, culturele en politieke dimensie van het wiskundeonderwijs.