Cultuur in Koppels. Gender, Klasse en Socio-culturele Homogamie in Vlaanderen

Onderzoek naar de rol van anderen in het beïnvloeden van de individuele cultuurparticipatie focust vaak op processen van 'verticale' culturele socialisatie, met name de overdracht van smaken, levensstijlkenmerken en 'cultureel kapitaal' tussen ouders en kinderen. Minder aandacht wordt echter besteed aan 'horizontale' processen van culturele beïnvloeding, met name de rol van formele en informele sociale netwerken in het vormgeven van de vrijetijdsbesteding en cultuurparticipatie van het individu. Deze bijdrage focust op de rol van één van de meest primaire netwerken, namelijk het koppel en de wijze waarop partners elkaars cultuurbeleving beïnvloeden. Daarbij wordt enerzijds gekeken naar de rol die gender-verhoudingen spelen in het bepalen van de culturele agenda van het koppel en wordt er anderzijds gefocust op de rol van cultuur in het bevorderen van sociale homogamie en dus het reproduceren van status-verschillen. Daarbij toont de analyse dat partners inderdaad een significante invloed uitoefenen op elkaars cultureel gedrag, maar dat het daarbij vooral mannen zijn die hun stempel drukken op de culturele agenda van het koppel en in veel mindere mate vrouwen. Ongeacht hun eigen maatschappelijke kenmerken, blijkt de sociale status van hun partner een duidelijke impact te hebben op de cultuurbeleving van vrouwen. Kijken we bovendien naar de graad van culturele homogamie (i.e. de mate waarin partners een gelijkaardige participatiegraad hebben) dan valt op dat deze, conform de sociale reproductie-these, systematisch toeneemt, naarmate de sociale status van het koppel hoger is. Ten slotte toont de analyse ook dat er sprake is van een zeker 'hevel'-effect waarbij de partner met de laagste status, de participatiegraad van de partner met de hogere status overneemt, maar dat dit opnieuw enkel het geval is voor vrouwen en niet of nauwelijks voor mannen.