Voorspelbaar Uniek. Dieper graven in de symbolische samenleving

Op 12 oktober 2012 vierde de Onderzoeksgroep TOR haar 30-jarig bestaan met een studievoormiddag waarop zij haar nieuwste boek voorstelde. Het boek Voorspelbaar Uniek. Dieper graven in de symbolische samenleving, uitgegeven door Lannoo Campus, bundelt 11 bijdragen over onder meer politiek, participatie en tijdsbesteding.

Over de laatste vijftig jaar zijn wij een bijzonder rijke samenleving geworden. Van een samenleving waarin niet te kiezen viel, zijn we geëvolueerd naar een waarin we niet meer weten wat te kiezen. Tradities lieten we achter ons. De kerken staan er verlaten bij. Gehoorzaamheid, een halve eeuw geleden nog een deugd, wordt nu beschouwd als een psychisch falen. Gestrengheid in de leer is al helemaal te gek. Voor sommigen signaleert deze evolutie decadentie, voor anderen de uiteindelijke bevrijding van het individu. Tien jaar geleden stelde de TOR-onderzoeksgroep voor deze ontwikkeling nuchter te beschouwen, als een grondige verandering in de wijze waarop de samenleving het gedrag van haar leden stuurt, waarop wij elkaars gedrag sturen. De rol van gezag, gehoorzaamheid, traditie, geloof, ideologie, de bedreiging met schaarste en armoede werd overgenomen door de scholen, de reclame, het kapitalisme van de begeerte, de media en de therapeuten. In tegenstelling tot wat velen geloven zijn we heel voorspelbaar en berekenbaar - meer dan vroeger zelfs - niet omdat we geloven, gehoorzamen en gedwee de tradities volgen, maar omdat het ons wordt aangepraat. Onze maatschappelijke orde zit nu tussen de oren. We leven in een symbolische samenleving. Sinds de publicatie van het boek "De Symbolische Samenleving" in 2002 verdiepten en verfijnden de vorsers de TOR-onderzoeksgroep hun analyses. In dit boek staan de meest recente bevindingen.