Werkeisen, controle over de werkomgeving en sociale steun – Psychosociale arbeidsomstandigheden en emotioneel welzijn bij Vlaamse werknemers

Doelstellingen - methode. Het "Demand-Control-Support-Model" (Karasek, 1979) is het meest onderzochte model voor psychosociale werkstress. In het DCS-model worden de gezondheidsgevolgen onderzocht van (hoge) werkeisen, de mate van controle over de werkomgeving en steun vanwege collega's en oversten. In deze studie wordt een diepgravende analyse van het DCS-model in relatie met het emotioneel welzijn gepresenteerd. De data zijn afkomstig uit de eerste editie van de Vlaamse Werkbaarheidsmonitor (2004), een representatieve survey bij Vlaamse werknemers (n = 11.099), uitgevoerd door de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen. Verschillende deelhypothesen van het DCS-model zijn onderzocht: de hoofdeffecten van werkeisen, controle over de werkomgeving en steun vanwege oversten, zowel als de gevolgen van specifieke combinaties tussen deze factoren. Resultaten. De resultaten bevestigen over het algemeen de assumpties van het DCS-model: de drie factoren, zowel als specifieke combinaties zijn relevant met betrekking tot het emotioneel welzijn. De hoogste prevalenties van "emotioneel onwelbevinden" worden gevonden bij respondenten die hoge werkeisen combineren met weinig controle - en in het bijzonder bij diegenen die bovendien weinig steun krijgen van hun oversten. Daarnaast blijken hogere werkeisen in deze populatie de sterkste afzonderlijke determinant te zijn. De mate van controle over de werkomgeving is relatief minder belangrijk. Conclusie. In het licht van deze resultaten is het van belang dat een bedrijfsbeleid ter verbetering van de psychosociale arbeidsomstandigheden zich niet alleen bezig houdt met de intrinsieke taakinhoud, maar eveneens met de mate van intensiteit van het werk. Een dergelijke vaststelling is van bijzonder belang binnen een context van toenemende intensifiëring van het werk.